Na początku zaznaczę, że szukałam czegoś podobnego i nie znalazłam.
Temat uważam za potrzebny. Mianowicie proszę was kochane o tłumaczenie terminów jeździeckich z różnych języków obcych (głownie chodzi mi o j. angielski), na polski. Interesują mnie zarówno pojęcia dotyczące samego konia, jak i sprzętu, stajni, jazdy.
Krajowa Agencja Wydawnicza swego czasu wydała "Koń i jeździectwo", w podtytule słownik hipologiczny (polsko-angielsko-francusko-niemiecki). Autor: Zdzisław Baranowski. Mam egzemplarz z 1989 roku, nie wiem czy były wznowienia.
Jest dużo zwrotów, których nie znajdzie się w żadnym słowniku. Mam ten słownik Baranowskiego od wielu lat, niby znałam angielski na poziomie komunikatywnym zaczynając szkołę Brytyjskiej Federacji Jeździeckiej, ale na początku i tak nic nie rozumiałam. Np. poproszono mnie pokazując na jednego konia: "Turn him out" 😲 A ja myślałam o co chodzi... mam go wywrócić, odwrócić, przewrócić? przewinąć na drugą stronę? 😲 Okazało się, że turn out znaczy wypuścić/wyprowadzić na padok. Turn in - sprowadzić z padoku. Inne zwroty i słowa, których nie znałam:
Pick his feet up - wyczyść mu kopyta. Rug- derka, Numnah - czaprak, GP saddle - siodło wszechstronne (general purpose) Tack - ogólne cały sprzęt konia (siodło, ogłowie, szczotki...) Tack room - siodlarnia
Jak mi się coś jeszcze przypomni to dopiszę 🙂
O taka ciekawostka: Takie słowo jak półsiad praktycznie nie istnieje, ponieważ rozróżnia się dwa rodzaje dosiadu: basic position, czyli dosiad podstawowy (można też to rozumieć jako dosiad ujeżdżeniowy) i jumping position, czyli dosiad skokowy. A jumping position samo przez się jest rozumiane jako półsiad. Nie używa się też w ogóle takiego słowa jak wolta. Mimo że w słowniku Baranowskiego chyba coś takiego jest, ale dla anglików i irlandczyków nie istnieje, chyba jest jakimś archaicznym zwrotem którego nikt nie zna. Zamiast wolta mówi się po prostu 10 meter circle, 20 meter circle itd...
Takie słowo jak półsiad praktycznie nie istnieje, ponieważ rozróżnia się dwa rodzaje dosiadu: basic position, czyli dosiad podstawowy (można też to rozumieć jako dosiad ujeżdżeniowy) i jumping position, czyli dosiad skokowy.
istnieje wiele określeń na półsiad, w tym też "half-seat position". Inne to: "two point seat", "hunt seat", "forward seat"
No na pewno istnieje wiele okreslen, ale ja podobnie jak Julie spotkalam sie wylacznie z uzywaniem 'jumping position' na jazdach prowadzonych zarowno przez trenera/sędziego w ujezdzeniu jak i w szkółkach.
Oni mają bardzo dużo określeń na różne wędzidła. Niewiele pamiętam ale najbardziej utkwiło mi w głowie cherry roller na wędzidło z miedzianymi, obracanymi kuleczkami.
"Turn him out" 😲 A ja myślałam o co chodzi... mam go wywrócić, odwrócić, przewrócić? przewinąć na drugą stronę? 😲
Turn out oznacza też "wyszykowanie" konia na zawody, czyli zazwyczaj zaplecienie itd. Początkowo znałam tylko określenie podane przez Julie i nie mogłam zrozumieć, dlaczego w ogłoszeniach o pracę często spotykało się określenie "turn out to a high standard required" - że niby mam konia w jakiś wyjątkowy sposób wypuszczać na pastwisko? :nunchaku: Takie rzeczy najczęściej wychodzą w praniu 🤣
Oni mają bardzo dużo określeń na różne wędzidła. Niewiele pamiętam ale najbardziej utkwiło mi w głowie cherry roller na wędzidło z miedzianymi, obracanymi kuleczkami.
Ja bym wymieniła najczęściej w Anglii używane: snaffle (bit) - zwykłe wędzidło, nie używają słowa "normal" Dutch gag - wielokrążek Cheltenham gag - przelotowe Eggbutt bit - wędzidło oliwkowe bit with French link - podwójnie łamane weymouth albo double bit - munsztuk
Z takich innych słówek ciężkodostępnych w słownikach:
to go on a hack - wyjechac w teren flatwork - szkolenie konia bez skoków schooling - to uczenie konia, teaching - to szkolenie jeźdźca HGV - ciężarówka to przewozu koni schooling whip - bat ujeżdżeniowy overbended - przeganaszowany overreaches - kalosze dla konia laminitis - ochwat mud fever - gruda riser - podkładka podnosząca siodło flying change - lotna zmiana nogi shoulder in - łopatka do wewnątrz stride - foula canter - galop galop - cwał extended trot - kłus wyciągnięty collected - zebrany bucking - gdy koń strzela baranki bronking - gdy jak wyżej, tylko koń podskakuje z czterech nóg rearing - stawanie dęba wind sucking - łykanie
Tyle, co na razie mi przychodzi do głowy, jak chcesz się dowiedziec coś konkretnego, to wal śmiało 😉
to go/walk/trot/canter large - jechać po całym obwodzie ujeżdżalni to catch across - dołączyć (np. do zastępu) na skróty file - zastęp leading file - czołowy rear file - osoba zamykająca zastęp whole ride - wszyscy jeźdźcy razem (np. przy wydawaniu komendy, co mają zrobić) to change the rein - zmienić kierunek on the right/left rein - jechać na prawą/lewą rękę up the centre - przez ujeżdżalnię, od A do C at A, B, F... - przy literce 😉 to go/walk/trot/canter over the poles - przejechać przez drągi "Smartie" is for the next lesson - Smartie idzie na następną jazdę "Smartie" is finished - Smartie skończył pracę (na teraz) to tack up a horse - ubrać konia w sprzęt do jazdy (siodło, ogłowie itd.) to untack a horse - rozebrać konia z osprzętu to put a horse in a pasture/field - wypuścić konia na pastwisko to muck out a stable - posprzątać w boksie (pełne sprzątanie z usuwaniem kup, siuśków, dościelaniem) to skip out a bed (albo samo: skip out) - wybrać kupy z boksu to water a horse - napoić konia
therapeutic (horse / horseback) riding - jazda terapeutyczna (większość tego, co się w UK spotyka); na tej samej zasadzie funkcjonuje też terapeutic carriage driving hippotherapy - węższe pojęcie, nie mieści się w tym uczenie jazdy; bliższe temu, co widziałam w Polsce
Z ciekawostek - ośrodek do którego trafiłam, kilka razy w ciągu swojego istnienia zmieniał nazwę. Widzenie i nazywanie pewnych spraw się zmienia... 1958 - Pony Riding for Paralysis 1960 - Pony Riding for the Disabled Trust 2000 - Riding Trust For Special Needs
Łosiowa, gdybym sprechała, to bym coś napisała, ale niestety...
Za to dodam kilka słówek: bumpy horse - koń, który mocno wybija, jest niewygodny do jazdy grumpy horse - "niegrzeczny" koń, tak określają konie kopiące, gryzące, atakujące, tulące uszy itp horse has got funny legs - oznacza, żebyście uważali, bo koń może sprzedac kopniaka spooky horse - płochliwy to get crossed with a horse - miec "sprzeczkę" z koniem yanking - gdy koń "pulsacyjnie" (wybaczcie, nie wiedziałam, jak to inaczej nazwac) napiera na wędzidło square horse - koń prawidłowo ustawiony "na kwadracie" shorten the leg - skrócic konia shorten the reins - skrócic wodze green horse - koń dopiero co ujeżdżony, niedoświadczony, któremu potrzeba dużo pracy, by prawidłowo pracował pod siodłem easy catcher - koń, z którym nie ma problemów ze złapaniem na pastwisku eye - catcher - koń łapiący za oko, bardzo ładny correct paces - prawidłowe chody well balanced horse - koń o dobrej równowadze wobbly - kiedy koń nie idzie po linii prostej, chybocze się na różne strony horse spooked - koń się spłoszył horse bolted - koń poniósł tense horse - usztywniony koń to get on a horse - wsiąśc na konia to get off a horse - zsiąśc z konia to fall off a horse - spaśc z konia to fall over with a horse - przewrócic się razem z koniem allrounder - koń, któremu dobrze idzie w różnych dyscyplinach schoolmaster - koń profesor frog - strzałka w kopycie livery - hotel dla koni, broń Boże nie używajcie sformuowania "hotel for horses"!!! livery yard - stajnia z hotelem dla konia barn - stajnia jako budynek yard - stajnia (budynek + padoki i całe zaplecze) stud - stadnina BHS I, BHS II - jeżeli ktoś pyta się was, czy macie BHS, to chodzi o to, czy nie macie zdanego egzaminu z wiedzy o koniach, jeździectwie, BHP... coś podobnego do polskich odznak, ale kurs trwa dłużej, egzaminy są trudniejsze. BD (British Dressage) member - członek Brytyjskiego Związku Dresażu BSJA (British Showjumping Associacion)- Brytyjskie Stowarzyszenie Skoków Przez Przeszkody BE (British Eventing) - Brytyjski Związek Wkkw Line - szereg do skoczenia dressage test - program dresażowy stunning performance - bardzo ładnie wykonany program, parkur diagonal - przekątna transition - przejście (np do kłusa) pick up canter - przejdź do galopu give the reins - oddanie wodzy, w Anglii jest to także skrót myślowy do żucia z ręki re - take the reins - zabranie wodzy spowrotem transition into halt - przejście do "stój" salute - ukłon w dresażu
W potocznym tłumaczeniu nazywa się to RDA (od Riding for the Disabled Association), ale z tego co w UK widziałam i co mnie nieco zaskoczyło, to wszyscy jeździli w siodłach, więc jakoś nie przypominało to dokładnie naszej hippoterapii gdzie chyba (??) częściej jeździ się na oklep żeby zapewnić maksymalnie bliski kontakt z koniem.
Nie zawsze wszystko poprawnie nazwane. Mam jeszcze drugą część konia, szkielet, budowe kopyta, podków, przeszkody, ogłowie, siodło, kiełzna, tor, itp 😉
[quote author=Żeglarz link=topic=16770.msg484481#msg484481 date=1266143549] Krajowa Agencja Wydawnicza swego czasu wydała "Koń i jeździectwo", w podtytule słownik hipologiczny (polsko-angielsko-francusko-niemiecki). Autor: Zdzisław Baranowski. Mam egzemplarz z 1989 roku, nie wiem czy były wznowienia. [/quote] ja mam 2 nowe, jeśli ktoś z Wrocławia byłby zainteresowany to chetnie odsprzedam 🙂
wyjechalam do Niemiec z podstawowa znajomoscia jezyka szwabskiego i nie mialam problemow z komunikacja... najwazniejsze to umiec opisc/zrozumiec opis, a tak to nie mialam nigdy problemow.... 😉
Halo, po prostu - mówią: "let's jump the line" w przypadku szeregu, natomiast "proceed down/up the line", kiedy mam jechac po linii. Tak jest w mowie potocznej. W języku bardziej fachowym mówi się: double (podwójna) bądź treble (potrójna) combination. W moim otoczeniu jednak nieczęsto słyszę, żeby ktoś się tak wysławiał.
Dzięki za spostrzegawczośc. Jakby coś było jeszcze niejasne, to z chęcią odpowiem na wszelkie pytania.
Może jest ktoś, kto by napisał podstawy po francusku? Jadę do Francji na wymianę do osoby, która ma konie, a ja po francusku o jeździectwie to ani me, ani be, a zupełnie nie wiem skąd mogę wytrzasnąć takie słownictwo.
[quote author=JARA Nie zawsze wszystko poprawnie nazwane. Mam jeszcze drugą część konia, szkielet, budowe kopyta, podków, przeszkody, ogłowie, siodło, kiełzna, tor, itp 😉 quote]
A możesz opublikować albo przesłać?
Jeszcze o jedno chciałabym zapytać: oni mają dziwne określenia na nogi. Nie mówią prawa przednia itd tylko trochę inaczej. W Anglii słyszałam to raz, natomiast w Irlandii ciągle ale jakoś nie mogłam zapamiętać.
exploited
Papi
Żeglarz
Misskiedis
Julie
ElaPe
my_karen
kamykokrowka
Lotnaa
ikarina
Teodora
Łosiowa
JARA
rtk
Karolass
halo
Koniczka
Mo B.